جرثقیل
جرثقیل (Crane) یک ماشین مکانیکی است که برای جابجایی بارهای سنگین از طریق بلند کردن و حرکت دادن آنها به کمک نیروی مکانیکی استفاده میشود. این دستگاه معمولاً در صنایع ساختمانی، بنادر، کارخانهها، و معادن به کار میرود. جرثقیلها از ترکیب اهرمها، قرقرهها، کابلها و موتورهای قوی استفاده میکنند تا بارهای سنگین را بهطور ایمن و دقیق جابجا کنند.
انواع جرثقیلها از نظر ساختار و عملکرد متفاوت هستند و میتوان آنها را به گروههای مختلفی تقسیم کرد:
- جرثقیلهای برجی (Tower Crane): این نوع جرثقیلها بیشتر در ساختوساز برجها و ساختمانهای بلند استفاده میشوند. یک پایه ثابت دارند و با استفاده از بازوی بلند خود، میتوانند بارها را در ارتفاعهای زیاد جابجا کنند.
- جرثقیلهای متحرک (Mobile Crane): این نوع جرثقیلها روی وسایل نقلیه نصب شده و قابلیت حرکت به محلهای مختلف را دارند. این جرثقیلها برای کار در محیطهای مختلف مناسب هستند و میتوانند در پروژههای ساختمانی یا صنعتی کاربرد داشته باشند.
- جرثقیلهای سقفی (Overhead Crane): این جرثقیلها در محیطهای داخلی مانند کارگاهها و کارخانهها نصب میشوند و بارها را روی ریلهای نصبشده بر سقف حرکت میدهند.
- جرثقیلهای دریایی (Floating Crane): این جرثقیلها روی شناورهایی مانند کشتیها نصب میشوند و در بنادر برای جابجایی بارها از کشتیها به خشکی یا برعکس استفاده میشوند.
انواع جرثقیل های متحرک کدامند؟
جرثقیلهای متحرک به دلیل قابلیت جابجایی و انعطافپذیری در مکانهای مختلف به دستههای مختلفی تقسیم میشوند. این نوع جرثقیلها معمولاً روی یک وسیله نقلیه نصب میشوند تا بتوانند به راحتی در محلهای کار مختلف حرکت کنند. در ادامه به انواع مختلف جرثقیلهای متحرک اشاره میشود:
1. جرثقیل بومتلسکوپی (Telescopic Boom Crane):
این جرثقیلها دارای بومی هستند که به صورت تلسکوپی جمع و باز میشود. بوم این نوع جرثقیل از چندین بخش تشکیل شده که درون هم فرو میروند و امکان تنظیم طول بوم را فراهم میکنند. این نوع جرثقیل معمولاً روی کامیون نصب میشود و برای جابجایی بارها در فضاهای محدود و محیطهای شهری کاربرد دارد.
2. جرثقیل کامیونی (Truck-Mounted Crane):
این جرثقیلها روی کامیونهای سنگین نصب میشوند و قابلیت جابجایی سریع بین مکانهای مختلف را دارند. آنها برای پروژههای ساختمانی کوچک و متوسط بسیار مفید هستند. جرثقیل کامیونی بومی تلسکوپی یا مشبک دارد و توانایی کار در محیطهای شهری و جادههای عمومی را دارد.
3. جرثقیل خزنده (Crawler Crane):
این نوع جرثقیلها دارای شاسی زنجیردار هستند و برای حرکت روی زمینهای ناهموار و محلهای ساختوساز بزرگ مناسب هستند. شاسی زنجیردار به این نوع جرثقیلها قدرت حرکت در زمینهای سست، ناهموار و حتی گلآلود را میدهد. جرثقیل خزنده معمولاً بومهای مشبک (Lattice Boom) دارد که برای بلند کردن بارهای بسیار سنگین مناسب است.
4. جرثقیل تمامزمینی (All-Terrain Crane):
این نوع جرثقیلها ترکیبی از ویژگیهای جرثقیلهای کامیونی و خزنده هستند. آنها دارای شاسی قوی با چرخهای مناسب برای حرکت روی جادههای آسفالت و زمینهای ناهموار هستند. این جرثقیلها میتوانند در پروژههای صنعتی بزرگ و محیطهای سخت و ناهموار استفاده شوند.
5. جرثقیل چرخلاستیکی (Rough Terrain Crane):
این جرثقیلها برای استفاده در زمینهای ناهموار و سخت طراحی شدهاند. آنها دارای چرخهای بزرگ با لاستیکهای پهن و مقاوم هستند که به آنها امکان حرکت در محیطهای ساختمانی و معدنی با زمینهای نامناسب را میدهد. جرثقیلهای چرخلاستیکی معمولاً برای جابجایی بارها در سایتهای ساختمانی استفاده میشوند.
6. جرثقیل سوار بر واگن ریلی (Railroad Crane):
این نوع جرثقیلها بر روی واگنهای ریلی نصب شده و برای کار در مسیرهای ریلی و جابجایی بارهای سنگین در ایستگاههای راهآهن و اطراف خطوط ریلی استفاده میشوند.
7. جرثقیل شناور (Floating Crane):
این نوع جرثقیلها بر روی شناورها یا کشتیها نصب میشوند و در بنادر، بنادر نفتی یا در دریا برای جابجایی بارها یا تعمیرات تجهیزات دریایی مورد استفاده قرار میگیرند.
8. جرثقیل ساید لیفت (Side-Lift Crane):
این جرثقیلها برای جابجایی کانتینرها به کار میروند و معمولاً در بنادر و محلهای بارگیری و تخلیه کانتینرها مورد استفاده قرار میگیرند. ساید لیفت قابلیت بلند کردن کانتینرها از بغل و جابجایی آنها را دارد.
هر یک از این انواع جرثقیلهای متحرک بر اساس ویژگیها و طراحی خاص خود، برای کاربردهای مختلف صنعتی و ساختمانی مورد استفاده قرار میگیرند.